Rodzice noworodków i niemowląt już na początku drogi pielęgnacyjnej swojego dziecka stają przed dylematem czy właściwsze jest mycie delikatnej skóry dziecka samą wodą, czy wodą z dodatkiem preparatu myjącego.
Do mycia samą wodą skłania ich np. przekonanie, że środki chemiczne znajdujące się w kosmetykach mogą działać drażniąco lub alergizująco na delikatną skórę dziecka, a sama woda jest łagodna, więc na pewno nie zaszkodzi.
Mycie samą wodą może mieć bardziej wysuszający wpływ na skórę niż mycie wodą z dodatkiem delikatnego preparatu myjącego w płynie (preparatu potocznie nazywanego dermokosmetykiem w postaci żelu, emulsji lub olejku).
Badania kliniczne przeprowadzone na zdrowych noworodkach i niemowlętach wykazały, że mycie samą wodą prowadzi do wzrostu częstości powstawania zmian rumieniowych oraz wiąże się z istotnym obniżeniem pH skóry, a wiec uszkodzeniem bariery naskórkowej. Takiego efektu nie obserwowano u dzieci mytych wodą wraz z łagodnym płynnym preparatem myjącym. Kąpiele w samej wodzie dramatycznie zmieniają biofizyczne właściwości skóry, włącznie ze spadkiem jej nawilżenia, co skutkuje szorstkością, wskazując niezaprzeczalnie na istotne wysuszenie jej powierzchni.
Twardość miejscowej wody jest powiązana z występowaniem atopowego zapalenia skóry u dzieci.
Badania na dzieciach chorujących na atopowe zapalenie skóry (AZS) dowiodły, że twarda woda może mieć działanie drażniące. Wykazano istotną zależność pomiędzy myciem w twardej wodzie i występowaniem zmian o charakterze wypryskowym w pierwszym roku życia dziecka oraz ich występowaniem w latach późniejszych, w ciągu całego życia. Częstotliwość występowania AZS jest istotnie wyższa w rejonach zaopatrywanych w twardą wodę.
Delikatne płynne preparaty myjące mogą lepiej oczyszczać i nawilżać skórę niż sama woda.
Enzymy kałowe, o ile nie są usunięte, mogą być szkodliwe dla skóry i predysponują do wystąpienia pieluszkowego zapalenia skóry. Rolą łagodnych, płynnych środków myjących jest interakcja z substancjami zanieczyszczającymi powierzchnię skóry i ich usuwanie, przy jednoczesnym braku uszkadzania naturalnej bariery ochronnej. Dzięki efektywnemu usuwaniu rezyduantów fekalnych i składników moczu, mycie z wykorzystaniem łagodnego płynnego środka myjącego zapewnia lepszą higienę.
Łagodne płynne preparaty myjące zawierające emolienty zapewniają skórze lepszy efekt protekcyjny.
Poprzez stosowanie łagodnych płynnych środków myjących zawierających w swym składzie emolienty zapewniamy skórze dziecka dodatkowy efekt protekcyjny chroniący ją przed suchością, złuszczaniem i powstawaniem zmian rumieniowych. Sama woda lub woda z dodatkiem łagodnych płynnych środków myjących (ale bez emolientów) nie zapewniają skórze takiego efektu.
Do mycia dziecka nie powinno się stosować tradycyjnych mydeł tylko łagodne płynne preparaty myjące.
Tradycyjne mydła o zasadowym odczynie mogą działać drażniąco i wysuszająco na skórę, a łagodne płynne środki myjące bez mydła, które mają neutralne, bądź kwaśne pH (5,5 – 7,0) nie wpływają uszkadzająco na kwaśny płaszcz skóry.
Preparaty stosowane do higieny i pielęgnacji noworodków powinny być dopuszczone do stosowania w tej grupie wiekowej.
Substancje pozornie wydające się być nieszkodliwymi mogą mieć niekorzystny wpływ na wrażliwą skórę dziecka (np. oliwa z oliwek). Natomiast zawartość składników naturalnych typu wyciąg z owsa, aloes, czy rumianek mają łagodzący wpływ na skórę.